انواع مال منقول و غیر منقول

انواع مال منقول و غیر منقول

مال چیست؟

کلمه مال از ریشه میل گرفته شده است. از نظر لغوی به هرچیزی که مورد علاقه انسان باشد، مال گفته می شود. از منظر حقوقی به هرچیز مفیدی که بتواند به مالکیت شخص و یا یک ملت در بیاید؛ مال گفته می شود.

برای مثال جنگل و دریا جزء اموال یک کشور و افراد آن هستند، ولی دریاهای آزاد و کرات آسمانی قابل تملک برای هیچ کشور یا ملتی نیستند.
مال می تواند یک شی قابل لمس و یا یک حق باشد که بتوان برای آن قیمت تعیین کرد؛ مانند حق اشتراک آب و برق و یا حق سرقفلی یک مکان تجاری و غیره.
اموال بر طبق قانون به دو دسته کلی اموال منقول و اموال غیر منقول تقسیم می شوند.
ما در این مقاله قصد داریم شما را با اموال منقول و غیر منقول آشنا کنیم. لطفا با ما همراه باشید.

آژانس املاک سپاهان با داشتن چندین دهه سابقه خدمت در زمینه خرید و فروش ملک ، به عنوان یکی از بهترین آژانس های املاک در سطح شهر اصفهان شناخته شده است.
کارشناسان و مشاورین توانا و کارآزموده در مشاور املاک سپاهان، همواره توانسته اند بهترین پیشنهادات را به مشتریان خود ارائه دهند.
میزان بالای رضایتمندی مشتریان این آژانس گویای این مطلب است.

انواع مال منقول و غیر منقول

اموال منقول

به اشیائی که انتقال آنها از محلی به محل دیگر امکان‌پذیر است؛ بدون اینکه به آن اموال و محل آن صدمه ای وارد شود.

اموالی مانند ماشین، اثاثیه منزل، وسایل شخصی و حتی مصالح ساختمانی تا زمانی که در بنا به کار نرفته باشند؛ جزء اموال منقول به شما می روند.

انواع مال منقول

اموال منقول به طور کلی به دو دسته اموال منقول ذاتی و اموالی که در حکم منقول هستند، تقسیم بندی می شوند.

اموال منقول ذاتی

اموال قابل لمسی که قابلیت جابجایی دارند مانند: خودرو، فرش، البسه و غیره در این دسته قرار می گیرند.

اموال در حکم منقول

یک دسته از اموال نیز هستند که قابل لمس نیستند ولی قابلیت نقل و انتقال را دارند مانند؛ حق سرقفلی و یا حق ثبت اختراع
این دسته از اموال در حکم منقول محسوب می‌شوند؛ که به تشخیص و صلاح دید محاکم قضایی، در حکم منقول شناخته می‌شود.
این دسته از اموال در بخش های زیر طبقه بندی می شوند:

– حقوقی که موضوع آن وجه نقد/اشیا منقول باشد مثل حق وثیقه
– حق انتفاع از اموال منقول
– حق مالکیت
– حق مخترع و مؤلف نسبت به تالیفات و اختراعات خود
– حقوق افراد در شرکت‌ها نسبت به سهامشان

اموال غیر منقول

به آن دست از اموال که قابل جابه جایی نیستند؛ چه به صورت اشیاء قابل لمس، مانند خانه و چه به صورت غیر قابل لمس، مثل حق ارتفاع یک ساختمان اموال غیر منقول گفته می شود.
انواع ساختمان ها و ملزوماتی که در آن به کار رفته شده است، محصولات درو نشده مزارع و میوه های برداشت نشده درختان، لوله هایی که برای جریان آب زمین و ساختمان کشیده شده، حق آب برای باغ و زمین های کشاورزی، نظیر اینها جز اموال غیر منقول به حساب می آید.

انواع اموال غیر منقول

اموال غیر منقول نیز به دو دسته اموال غیر منقول ذاتی و اموال در حکم غیر منقول تقسیم می شوند.

اموال غیر منقول ذاتی

اموال غیر منقول ذاتی اموالی هستند که قابل جابه جایی نیستند و یا در اثر انتقال به آن اموال خسارت وارد می شود. از جمله این اموال می توان به؛ زمین و آنچه در آن وجود دارد مثل معادن، سنگها، خاک و بناهای ساخته شده، درختان و غیره اشاره کرد.
(در صورتی که ذخایر معادن از آنها استخراج شود جزء اموال منقول قرار می گیرند.)

اموال در حکم منقول

اموالی که بنا به تشخیص قانون گذار در حکم اموال غیر منقول قرار گرفته اند.
براساس ماده ۱۷ قانون مدنی برخی از اموال منقول ذاتی در حکم غیر منقول قرار گرفته اند. اموالی که به زراعت اختصاص یافته اند، مانند تراکتوری که برای شخم زدن زمین اختصاص داده شده است جزء اموال غیر منقول به حساب می آید.

اموال غیر منقول تبعی

برخی از حقوق و منافع که به تبعیت از اموال غیر منقول آنها نیز غیر منقول به حساب می آیند، مانند حق ارتفاع و یا حق عبور از یک راه. این حقوق در دسته اموال غیر منقول تبعی قرار می گیرند.
این دسته از اموال غیر منقول قابل لمس و رویت نیستند ولی طبق قانون چون فایده عملی در بر دارند جزء اموال قرار می گیرند.

چرا اموال را به دو دسته اموال منقول و غیر منقول تقسیم شده اند؟

الف) تعیین دادگاه صالح برای رسیدگی به اموال منقول و غیر منقول

دادگاه صالح برای رسیدگی به اموال منقول و غیرمنقول با هم متفاوت است. برای رسیدگی به دعاوی مرتبط با مال غیرمنقول، دادگاه محل وقوع مال غیرمنقول مجاز به تصمیم گیری است؛ حتی اگر خوانده، در آن حوزه اقامت نداشته باشد.
اما تصمیم گیری در مورد مال منقول متفاوت است و تنها دادگاه صالح نسبت به اموال منقول، دادگاه محل اقامت خوانده می‌باشد.
طبق قانون آیین دادرسی مدنی، اصل بر صالح بودن دادگاه محل اقامت خوانده است و در مورد اموال غیر منقول این امر استثناء می‌باشد.
اگر فردی ساکن اصفهان باشد و طرف دیگر دعوی در شهرضا ساکن باشد و نسبت به ملکی که در سمیرم واقع است، اختلاف داشته باشند، دادگاه صالح برای رسیدگی به این اختلاف، دادگاه سمیرم است.

ب) نحوه توقیف و بازداشت اموال

وقتی که دستور توقیف مالی داده می‌شود، اگر مال منقول باشد به سادگی می توان آن را توقیف کرد و به مکان دیگر انتقال داد.
در مورد اموال غیر منقول قضیه متفاوت است چون آن اموال قابل جابجایی نیستند.

نحوه توقیف اموال غیر منقول به وضعیت ثبت آن مال در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بستگی دارد. توسط اداره ثبت اموال نوشته می شود که مال مورد نظر غیر قابل انتقال و توقیف است و تا رفع توقیف، امکان واگذاری به شخص دیگر وجود ندارد.

ج) نحوه محاسبه هزینه دادرسی

در اموال منقول، هزینه دادرسی بر اساس نوع خواستهٔ خواهان مشخص می‌شود و دادگاه طبق میزان مبلغ مشخص شده برای خواسته های مختلف، هزینه دادرسی را مشخص می‌کند.
در اموال غیر منقول، هزینه دادرسی باید بر اساس ارزش معاملات هر منطقه توسط کارشناس مشخص شده و هزینه دادرسی پرداخت طبق آن پرداخت می شود.
دعاوی در خصوص اموال غیر منقول شامل دعاوی مالکیت، تصرف عدوانی، ممانعت از دسترسی به حقوق شخصی، مزاحمت و… است.

جمع بندی:

به هر چیزی که بتوان آن را به مالکیت اشخاص در آورد ؛مال گفته می شود. مال می تواند یک شی قابل لمس یا حق باشد که بتوان برای آن قیمت و ارزش گذاشت.
اموال به طور کلی به اموال منقول و غیرمنقول دسته بندی می شوند. به اموالی که قابلیت جابجایی داشته و بتوان مالکیت آن را به شخص دیگری واگذار کرد، اموال منقول و به اشیا و یا حقوقی که قابل انتقال به افراد یا مکان های دیگر نیستند، اموال غیر منقول گفته می شود.
شرایط واگذاری و دادرسی به اموال منقول و غیر منقول باهم متفاوت است.

آژانس املاک سپاهان در کلیه زمینه های مربوط به ملک اعم از خرید و فروش آپارتمان، باغ، ویلا همچنین خرید و فروش ملک تجاری در حوزه فعالیت خود (شرق اصفهان) آماده خدمت رسانی به همشهریان عزیز میباشد.
صداقت در اعمال و گفتار همواره سرلوحه کار مشاورین املاک سپاهان بوده و در تمامی مراحل خرید و فروش در کنار شما بوده و به شما در رفع مشکلات احتمالی کمک خواهند کرد.