کمیسیون املاک چیست و چگونه محاسبه میشود؟
کمیسیون املاک، مبلغی است که توسط مشاوران املاک برای انجام خدمات خود دریافت میشود. این خدمات شامل یافتن ملک مورد نظر برای خریدار، مذاکره با فروشنده و تنظیم قرارداد است. کمیسیون املاک معمولاً به صورت درصدی از ارزش ملک محاسبه میشود.
در ایران، میزان کمیسیون املاک توسط اتحادیه مشاوران املاک تعیین میشود. در سال ۱۴۰۲، میزان کمیسیون املاک به شرح زیر است: معاملات خرید و فروش ملک: تا مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان: ۱ درصد، به صورت نیم درصد از خریدار و نیم درصد از فروشنده.
از ۵۰۰ میلیون تومان تا یک میلیارد تومان: ۸ دهم درصد، به صورت ۴ دهم درصد از خریدار و ۴ دهم درصد از فروشنده از یک میلیارد تومان تا دو میلیارد تومان: ۶ دهم درصد، به صورت ۳ دهم درصد از خریدار و ۳ دهم درصد از فروشنده بیش از دو میلیارد تومان: ۴ دهم درصد، به صورت ۲ دهم درصد از خریدار و ۲ دهم درصد از فروشنده.
معاملات رهن و اجاره ملک: در تهران: ۳۳ درصد از مبلغ اجاره یک ماه در سایر شهرها: ۲۵ درصد از مبلغ اجاره یک ماه برای محاسبه کمیسیون املاک، ابتدا باید ارزش ملک را تعیین کنید. سپس، طبق جدول بالا، درصد کمیسیون را محاسبه کنید. در نهایت، این درصد را در ارزش ملک ضرب کنید تا مبلغ کمیسیون املاک به دست آید.
اگر ارزش یک ملک ۵۰۰ میلیون تومان باشد، کمیسیون املاک به صورت زیر محاسبه میشود: سهم خریدار: ۵۰۰ میلیون تومان * ۰.۰۵ = ۲۵ میلیون تومان سهم فروشنده: ۵۰۰ میلیون تومان * ۰.۰۵ = ۲۵ میلیون تومان بنابراین، مجموع کمیسیون املاک برای این ملک ۵۰ میلیون تومان خواهد بود.
لازم به ذکر است که مشاوران املاک مجاز نیستند بیشتر از میزان کمیسیون مصوب اتحادیه، دریافت کنند. در صورت تخلف، خریدار یا فروشنده میتوانند به اتحادیه مشاوران املاک شکایت کنند.
اگر شما عزیزان قصد خرید باغ در ویلا، خرید ویلا در اصفهان را دارید، کافیست به املاک سپاهان مراجعه کنید. املاک سپاهان با مشاورانی باتجربه و حرفه ای با سابقه ده ساله در زمینه خرید و فروش باغ، ویلا، زمین در شرق اصفهان در خدمت شما عزیزان است.
کمیسیون املاک چیست و چگونه محاسبه میشود؟
حقالزحمه مشاورین املاک که به حق کمیسیون معروف است در قدیم بنا به اختیار خریدار و فروشنده به آژانس املاک پرداخت میشد، اما از سال ۱۳۷۹ بر اساس قانون فرمول خاصی برای محاسبه حق کمیسیون مشاورین املاک وجود دارد.
محاسبه حق کمیسیون بنگاههای املاک یک فرمول ساده دارد که برای تمامی معاملات اجرا میشود و رعایت نکردن این فرمول از سوی بنگاههای املاک تخلف محسوب میشود. حقالزحمه مشاورین املاک یکی از مواردی است که در تمام معاملات املاک پرداخت میشود.
با توجه به رونق بازار املاک، افزایش فروش و خرید ملک و اجاره ملک، حقالزحمه املاک بر اساس مصوبه صنف برای هر معامله بر اساس فاکتورهای خاصی محاسبه میشود. محاسبه حق کمیسیون بنگاه بر اساس ارزش ملک محاسبه و تعیین میشود و طرفین معامله ملزم به پرداخت آن هستند.
بر اساس قانون تصویب شده، معاملههایی که در دفاتر مشاورین املاک انجام شود، در صورتی که تا سقف ارزش مالی پانصد میلیون تومان باشد، ۰.۵ درصد از ارزش معامله به عنوان حقالزحمه بنگاه معاملاتی باید در نظر گرفته شود.
در صورت بالاتر رفتن ارزش معامله، مبلغ اضافه ۰.۲۵ درصد نیز به مبلغ قبلی افزوده خواهد شد. در مورد معاملات رهن و اجاره، محاسبه حق کمیسیون بنگاه بر اساس ارزش ملک خواهد بود.
در این صورت بنگاه مشاورین املاک یک چهارم مبلغ اجاره مورد توافق را از طرفین به عنوان حقالزحمه بنگاه معاملاتی دریافت میکند. در معاملات رهن، بنگاه به ازای هر یک میلیون تومان مبلغ رهن، ۳۰ هزار تومان اجاره در نظر میگیرد. بر اساس رقم معادل اجاره، مطابق با فرمول قبلی، حق الزحمه املاک محاسبه می شود.
محاسبه مالیات برای حق کمیسیون
بر اساس قانون تصویبشده در اتحادیه صنف مشاورین املاک، ۸ درصد مالیات به حق کمیسیون بنگاه تعلق میگیرد که طرفین معامله ملزم به پرداخت آن هستند. در صورتی که طی یک معامله حق کمیسیون بنگاه معاملاتی، مبلغی بیشتر از ارزش واقعی آن برآورد شود، طرفین معامله میتوانند از طریق مراجع قانونی پیگیری کنند.
طرفین معامله باید از بنگاه معاملاتی بابت حقالزحمه املاک رسید دریافت کنند، همچنین مشاورین املاک باید مبلغ دریافت شده بابت حق کمیسیون بنگاه را در اجارهنامه عنوان کنند.
مشکلات محاسبه حقالزحمه املاک و حق کمیسیون
محاسبه حقالزحمه مشاورین املاک بر اساس قوانین تصویبشده در اتحادیه انجام میشود و هر گونه تخلفی از این امر میتواند توسط مشاورین املاک و طرفین معامله قابل پیگیری باشد.
از جمله اختلافاتی که در معاملات پیش میآید این است که بنگاه ادعا دارد، ارزش ملک چیزی بیشتر از رقم معامله شده است و به این صورت درخواست مبلغ بالاتری برای حق کمیسیون بنگاه در نظر میگیرد.
در صورت بروز چنین مواردی طرفین معامله باید بدانند که ملزم به پرداخت هزینهای بیش از مبلغ تصویبشده از طرف اتحادیه نخواهند بود.
حق کمیسیون بنگاه حق عرفی و قانونی و صنفی است و همه طرفین قرارداد ملزم هستند بلافاصله پس از امضای عقد قرارداد به صورت نقد پرداخت کنند. بیاطلاعی افراد از نحوه محاسبه مبلغ حقالزحمه املاک باعث بروز چنین مشکلاتی میشود.
اما اگر طرفین معامله نیز آگاهی کامل از نحوه محاسبه حق کمیسیون بنگاه داشته باشند، به طور قطع تخطی از قوانین صادرشده برای هیچ کس امکانپذیر نخواهد بود.
یکی دیگر از موارد، پرداخت نکردن حق کمیسیون بنگاه است.
گاهی پیش میآید که افراد به شیوههای مختلفی ملک خود را اجاره میدهند یا میفروشند و تنها برای نوشتن قرارداد به بنگاه املاک مراجعه میکنند.تفاوتی ندارد که مشتری را بنگاه برای معامله پیدا کند، یا فروشنده به صورت شخصی با فرد خریدار آشنا شود. در صورت انجام معامله، هزینه حقالزحمه مشاورین املاک باید پرداخت شود.
کمیسیون املاک
اتحادیه مشاورین املاک و بنگاههای معاملات ملکی، بر اساس قانون صادرشده از طرف اتحادیه صنف، موظف هستند نحوه محاسبه حق کمیسیون بنگاه را در دفتر خود نصب کنند تا مشتریان با آگاهی کامل اقدام به پرداخت مبلغ حقالزحمه مشاورین املاک کنند.
اما با توجه به رشد دفاتر املاک نظارت درستی بر این امر از طرف اتحادیه صنف انجام نمیشود و همین موضوع بروز تخلفات در نحوه محاسبه و پرداخت حق کمیسیون بنگاه میشود.
دفاتر املاکی که بدون مجوز صادر شده از طرف اتحادیه اقدام به انجام معاملات کنند، به جزای نقدی و حبس محکوم خواهند شد. پیش از انجام هر گونه معامله، از داشتن مجوزهای لازم بنگاه اطمینان حاصل کنید.
گرفتن مبالغ اضافی از طرف بنگاه به عنوان شیرینی یا عیدی کارمندان نیز جزو تخلفات است. هیچ فردی، اعم از خریدار یا فروشنده موظف به پرداخت هزینهای مازاد بر حقالزحمه بنگاه معاملاتی که بر حسب معامله و ارزش ملک تعیینشده، نیستند.
اتحادیه مشاورین املاک تمام فرمهای مربوط به محاسبه حق کمیسیون بنگاه را در اختیار تمام بنگاهها و مشاورین املاک قرار داده و مشاورین املاک بر اساس قانون نظام صنفی ملزم به نصب این فرم هستند.
اتحادیه به صورت منظم به بنگاهها سرکشی میکند تا تخلفی از طرف بنگاه صورت نگیرد.
به منظور سهولت در رسیدگی به تخلفهای بنگاههای مشاورین املاک، سامانه تلفنی ۷۳۳۴ نیز در سراسر کشور آماده دریافت شکایتهای مشتریان است.
نرخ حق کمیسیون بنگاه در شهر تهران بر اساس فرمول ذکرشده محاسبه میشود، اما در سایر شهرهای کشور سایت اتحادیه مشاورین املاک آن شهر نحوه محاسبه حقالزحمه مشاورین املاک را اطلاعرسانی میکند.
اتحادیه صنف املاک موظف است تا سرکشیهای لازم در خصوص داشتن مدارک معتبر و نحوه محاسبه حقالزحمه املاک در بنگاه را به صورت منظم انجام دهد تا هیچ تخلفی در این موارد صورت نگیرد.
حقالزحمه مشاورین املاک در صورت فسخ معاملات ملکی
اگر معامله ملکی بر اساس درخواست طرفین معامله یا بر اساس یکی از بندهای ذکر شده در معامله فسخ شود، بنگاه معاملات ملکی حق کمیسیون بنگاه را دریافت میکند.
با توجه به شرایط در هر مرحله از معامله ممکن است طرفین و بنگاه رقمی کمتر را با یکدیگر توافق کنند، اما پرداخت حقالزحمه مشاورین املاک همچنان باید انجام گیرد.
دفاتر ثبت حقالزحمه مشاورین املاک
هر بنگاه معاملات ملکی موظف است تا معاملات انجام شده در املاک را در دفتر مالی خود ثبت کند. در این دفتر باید نام طرفین معامله، موضوع معامله، شرایط معامله و امضای طرفین آورده شود.
حق کمیسیون بنگاه نیز جزو مواردی است که باید در این دفتر ثبت شود و به امضای طرفین قرارداد برسد. یکی از مواردی که توسط بازرس اتحادیه صنف معاملات ملکی بازرسی می شود، دفتر ثبت معاملات است. ثبت نکردن معاملات در این دفتر جزو تخلفات و سرپیچی از قوانین محسوب میشود.